Ochrona Zabytków w aspekcie zarządzania kryzysowego

Ochrona zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych polega na planowaniu, przygotowaniu i realizacji przedsięwzięć zapobiegawczych, dokumentacyjnych, zabezpieczających, ratowniczych i konserwatorskich, mających na celu ich uratowanie przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zaginięciem.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
• Ustawa z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo budowlane;
• Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia;
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej;
• Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym;
• Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych.
• Zarządzenie Nr 54/2020 Starosty Dzierżoniowskiego z dnia 3 sierpnia 2020 r. w sprawie powołania Powiatowego Zespołu ds. bieżącej koordynacji działań w zakresie ochrony zabytków w razie przewidywanych i realnych zagrożeń.

W powiecie dzierżoniowskim w roku 2015 został opracowany „Plan ochrony zabytków w powiecie dzierżoniowskim na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych”. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa w tym zakresie plan został uzgodniony z :

• Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków – Delegatura w Wałbrzychu,
• Szefem Obrony Cywilnej Województwa Dolnośląskiego.

Dokument jest stale aktualizowany oraz konsultowany z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. W latach 2016 – 2020 dokonano aktualizacji planu poprzez weryfikację poszczególnych wykazów zabytków. Plan składa się z dwóch części opisowej i graficznej.

Dokument zawiera m.in:

• podstawę prawną do opracowania planów ochrony zabytków, na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych;
• rodzaj zasobów i sposób rozmieszczenia zabytków oraz stopień ich spodziewanego zagrożenia;
• wnioski z analizy rozmieszczenia i zagrożenia zabytków oraz sposób ich ochrony;
• wykaz jednostek, instytucji, organizacji i rzeczoznawców przewidzianych do przeciwdziałania niszczenia zabytków w razie zagrożenia;
• procedurę współdziałania, powiadamiania oraz łączności pomiędzy instytucjami oraz służbami;
• procedurę informowania o stratach;
• wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie powiatu dzierżoniowskiego;
• kierunki działań zmierzających do poprawy stanu zabezpieczenia dóbr kultury;
• wykaz zabytków ruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie powiatu dzierżoniowskiego;
• wykaz najcenniejszych zabytków nieruchomych powiatu dzierżoniowskiego, podlegających zabezpieczeniu na wypadek konfliktu zbrojnego;
• wykaz stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków na terenie powiatu dzierżoniowskiego;
• wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków podlegających oznakowaniu znakiem Konwencji Haskiej;
• mapę poglądową planu ochrony zabytków.
• wykaz zabytków podlegających oznakowaniu

W planie zawarty jest również wykaz obiektów, które w opinii konserwatora zabytków powinny zostać objęte szczególną ochroną i opieką, dlatego z tego tytułu podlegają obowiązkowi oznakowania znakiem konwencji haskiej. Takich obiektów w powiecie dzierżoniowskim jest 63.